Berend Watchus schreef dit artikel begin 2014 als ‘leek’ in de wereld van longevity.
Intussen na een half jaar netwerken, organiseren, informatie delen, onderzoeken en nieuws lezen, is Berend een fanatieke healthy life extension promoter en tevens vrijwilliger bij Heales*, de Healthy Life Extension Society in Brussel.
Ook heeft Berend Watchus de facebook pagina Life Extension Think Tank opgericht en worden er binnenkort Life extension en Immortality events georganiseerd samen met het Nederlandse innovatieplatform Permanent Beta. Het motto van Permanent Beta is ‘Bridging Brains Tech and Culture’ en heeft tevens een samenwerkingsverband (o.a. facilitair en op het gebied van innovatie bevordering) met de Nederlandse Kamer van Koophandel.
*Heales organiseert lezingen (voor zowel het algemene publiek als voor wetenschappers), info-sessies en bijeenkomsten.Heales informatie verspreidt door kranten, internet (websites, nieuws en informatie e-mails), magazines, flyers, posters en alle andere media om zijn doel in België, Nederland, Frankrijk, Duitsland en andere landen te bereiken.
Heales nodigt gastsprekers en verspreidt informatie over wetenschappelijke, sociale, economische, ecologische en ethische achtergronden van levensverlenging.
Heales organiseert muzikale festivals, diners, loterijen en andere evenementen met als doel het verzamelen van financiële middelen om zijn doelen te realiseren.
Nu een half jaar na het schrijven van onderstaande artikel, blijkt de lijst van daadwerkelik biologisch onsterfelijke dieren en veelbelovende regeneratieve medische oplossingen veel langer te zijn! Ook blijkt de wereld van de organisaties rondom levensverlenging een stuk diverser.
Wellicht volgt daarom een deel 2 van dit artikel, in de tussentijd: Veel leesplezier!
De mogelijkheid van biologische onsterfelijkheid.. Stel je voor..! In de natuur zijn er diersoorten waarbij de dieren als ze eenmaal volwassen zijn, geen tekenen van veroudering vertonen en in sommige gevallen eeuwen en zelfs millennia doorleven, zonder te verouderen. Hier is er geen sprake van onsterfelijkheid, want ook deze dieren sterven uiteindelijk net als alle andere dieren vanwege hun kwetsbaarheid voor bijvoorbeeld ondervoeding, predatie door roofdieren, ongevallen en soms ook ziektes. Wel wordt er in deze gevallen de term ‘biologisch onsterfelijk’ gebruikt, om deze eigenschap in dieren te omschrijven.
Kreeften kunnen een eeuw en theoretisch vele eeuwen leven. Reuzenschildpadden kunnen 200 jaar en theoretisch meerdere eeuwen leven. De Groenlandse walvis kan in ieder geval 200 jaar oud worden. Bepaalde mossels kunnen meer dan 500 jaar oud worden en theoretisch nog langer. Bepaalde soorten glassponzen worden geschat op 15.000 / 23.000 jaar oud. Deze dieren hebben dus vaak een lange levensduur en de verouderingsfase slaan ze bijna volledig over, in tegenstelling tot mensen en veel zoogdieren die na het bereiken van volwassenheid vaak een lange seniore of bejaarde fase aan het einde van hun levenscyclus hebben. [1.], [2.], [3.], [4.], [5.]
Veroudering; deze degeneratie, aftakeling, slijtage en vatbaarheid voor ouderdomsziekten na het bereiken van volwassenheid is een proces dat nog niet volledig wordt begrepen door de wetenschap. Wel zijn er hoopgevende signalen en futuristische ontwikkelingen die ons oude perspectief op veroudering kunnen veranderen en mogelijk grootschalig leed onder de seniore bevolking kunnen voorkomen.
Het bestaat dus echt
Ik wil graag de boodschap delen dat het proces van veroudering (en ouderdomsziekten) niet meer hetzelfde hoeft te zijn als het onontkoombare lijdensproces waar momenteel nog statistisch wereldwijd de meeste mensen aan zullen lijden en ook aan zullen sterven. Het is voor organismen prima mogelijk om honderden en zelfs duizenden jaren door te leven en er bestaat geen natuurwet die dit tegenwerkt.
‘Veel mensen, waaronder ook wetenschappers, gaan ervan uit dat veroudering een onomkeerbaar proces is dat bij alle organismen voorkomt’, zegt evolutionair bioloog Owen Jones van het Max-Planck Odense Center van de universiteit van Zuid-Denemarken. ‘Maar dat is dus verrassend genoeg niet het geval.’ [6.], [7.]
Owen Jones onderzocht de verouderingspatronen van planten en dieren, net als reeds door vele andere biologen al eerder is onderzocht. Ik vind dat Jones het huidige foutieve paradigma mooi verwoordt, daarom gebruik ik dit citaat. Het is van alle tijden om te zoeken naar een ‘levenselixer’. Ik heb het boek ‘Het Levenselixer, Het geheim van de eeuwige jeugd’ uit 2008 nog niet gelezen, maar de omschrijving is treffend voor het tijdperk waar we nu in zitten, leest u met me mee:
‘Dit verlangen naar een levenselixer is altijd afgedaan als een illusie, maar inmiddels zijn wetenschappers erin geslaagd om de levensduur van wormen te verzesvoudigen. Dankzij ingrepen in de genen is het mogelijk de veroudering te vertragen. Zal dit bij de mens ook kunnen? Zal er ooit een levenselixer komen waardoor wij ons ver boven de honderd nog aan een partijtje tennis kunnen wagen?
Wetenschapsjournalist Koos Neuvel probeert antwoord te geven op deze vragen, en daartoe onderneemt hij een speurtocht naar de geheimen van het leven. Hij onderzoekt de mogelijkheden om aan het verval van de veroudering te ontsnappen, en de jeugd te vereeuwigen. Maar ook werpt hij de vraag op of we dit alles moeten willen. Zijn antwoord: dat moeten we inderdaad willen. … De auteur heeft een optimistische visie en is ervan overtuigd dat we langzamerhand steeds langer en gezonder blijven leven.’ [8.]
Wat ik zelf razend interessant vind, is dat er dus ook wormen bestaan die geen genetische aanpassing nodig hebben om ‘biologisch onsterfelijk’ te zijn en om heel oud (praktisch onbeperkt) te worden. Kijk bijvoorbeeld naar de platwormen die geen tekenen van veroudering vertonen, maar zelfs vitale organen volledig kunnen regenereren. In 2013 werd door wetenschappers bekend gemaakt dat de platwormen zelfs onthoofd kunnen worden, waarna het dier in korte tijd weer een nieuwe kop aangroeit en opvallend genoeg zelfs oude herinneringen terug krijgt. [9.], [10.]
Subculteren en life extension stromingen
Bij deze heb ik direct ook een ethisch discussiepunt aangesneden, want hoe veel wil je bereiken op het gebied van verlenging van levensduur en levenskwaliteit? De beweging die zich bezighoudt met serieuze levensverlenging, ook wel ‘life extension’ genoemd, is onderdeel van meerdere zeer diverse overkoepelende bewegingen, subculturen en vakgebieden.
Aan de ene kant zijn er mensen die veel bezig zijn met lifestyle, (top)sport, voeding, supplementen, superfoods, meditatie, cosmetica. Aan de andere kant zijn er mensen die anti-aging en life extension benaderen vanuit het medische perspectief, om fysieke en geestelijke problemen te voorkomen om te genezen. Daarnaast is er ook een technologische en ideologische beweging die zich richt op het zo vrij mogelijk verwezenlijken van het menselijk potentieel met behulp van technologie. Natuurlijk is het in de praktijk zo dat de anti-aging lifestyle, medische preventie en genezing en technologie vaak hand in hand gaan.
Transhumanisme en life extension
Toch kijken sommige mensen heel anders naar life extension dan anderen. De een eet superfoods, de ander eet een Calorie Restrictie (CR) dieet en weer een ander neemt ontzettend veel supplementen. Er zijn ook mensen die zich bij overlijden laten invriezen door middel van moderne cryonics, in de hoop dat ze ‘ontdooid’ worden in een technisch meer geavanceerde samenleving waar ze tot leven gewekt kunnen worden en waar hun lichaamsbeschadigingen ook ‘gerepareerd’ kunnen worden. Hoewel deze technologie van invriezen en weer tot leven wekken wel werkt bij kikkers en tegenwoordig ook bij menselijke organen, is dit verder als concept nog in een controversieel grenswetenschappelijk stadium.
Je kunt zeggen dat iedereen die optimistisch en toekomst gericht bezig is met levensverlenging van mensen en de uitbreiding van menselijke vermogens een transhumanist is. Deze term bestaat al sinds het eind van de jaren ’50 en wordt door verschillende mensen op verschillende manieren gebruikt.
Ray Kurzweil
Ray Kurzweil, futurist, uitvinder en CTO van Google is de laatste jaren steeds meer in de picture met zijn stroming van transhumanisme. Ray Kurzweil doet privé alles op het gebied van lifestyle om voorlopig zo gezond mogelijk oud te worden. Hij staat erom bekend dat hij wel 150 supplementen pillen per dag slikt en sport ook regelmatig. Ray Kurzweil heeft zelfs een online supplementenwinkel die volledig gericht is op life extension. Daarnaast is Kurzweil ervan overtuigd dat we technologisch blijven doorontwikkelen in een exponentiele curve die de Wet van Moore wordt genoemd.
Volgens Kurzweil zal dit eerst leiden tot een cybernetische fase van mensen waarin we met technologie samensmelten. Denk aan nano-robots in het lichaam, denk aan het downloaden van kennis etc. Volgens Kurzweil zal uiteindelijk deze exponentiële groei aan computerkracht leiden tot een punt in de geschiedenis waarop computers zelfbewust worden. De geschiedenis zal vanaf dat moment nooit meer hetzelfde zijn, door deze zelfbewuste denkende computers.
Kurzweil schetst een voor hem (en velen die dit ook zo beleven) utopische wereld waarin we al onze herseninhoud kunnen uploaden naar een soort hoofdcomputer, waarna we digitaal, voor eeuwig verder kunnen leven. Hoewel deze Science Fiction beschrijving van de toekomst een zeer extreem en wetenschappelijk nog niet volledig gefundeerd is, is dit wel een substroming van het trans-humanisme dat veel media aandacht krijgt en het woord ‘trans-humanisme’ een zeer specifieke lading geeft.
Persoonlijk geloof ik dat er technisch veel mogelijk is en straks al helemaal, maar toch zie ik het niet voor me dat de menselijke essentie 100% in digitale vorm gevat kan worden. Tot nu toe ben ik nog overtuigd van het hebben van een lichaam, een geest en een ziel.
Vanaf het moment dat mensen vuur maakten, schrift ontwikkelden, kleding en onderdak maakten, landbouw ontwikkelden en op jacht gingen, vanaf dat moment hebben we ons als mensen gespecialiseerd in manipulatie van van materie om ons heen om daar in de toekomst profijt van te hebben. Er is een doorlopende vooruitgang in ontwikkeling op medisch gebied. Zo heb je als vrouw en als pasgeborene een veel grotere kans van overleven bij een geboorte dan 50 of 100 jaar geleden. De aandoeningen die 150 jaar geleden doodsbedreigend waren en vaak in ontwikkelingsgebieden en conflictgebieden nu nog een doodsbedreiging vormen, zijn voor ons met middelen als penicilline veel minder bedreigend.
In de wetenschap zijn er enkele vooraanstaande wetenschappers die er hard aan werken om het verouderingsproces te beperken, te voorkomen of zelfs terug te draaien. Er wordt momenteel nog te weinig aandacht aan besteed dit serieuze onderzoeksgebied en er wordt door bedrijven en overheden nog te weinig geld in geïnvesteerd. Wanneer bedrijven of overheden wel investeren, dan stellen ze voorwaarden aan het onderzoek zodat de investering voorspelbare, maar niet baanbrekende ‘out-of-the-box’-oplossingen oplevert. Een van de weinige bewezen life extension methoden is ‘Calorie Restrictie’, een methode die ons lijf in een soort overlevingsstand zet en zo de symptomen en ziekten van ouderdom uitstelt
David Sinclair
David Sinclair is bijvoorbeeld een man om in de gaten te houden in de wereld van life extension. David Sinclair deed kort gezegd onderzoek naar de life extension kenmerken van o.a. resveratrol, het stofje dat in kleine hoeveelheden in rode wijn voorkomt en kwam tot de ontdekking dat resveratrol extract een ‘Calorie Restrictie’-effect nabootst in muizen.
David Sinclair, bioloog en professor in genetica, won met zijn ontdekking allerlei prijzen en kwam veel in de media met zijn onderzoek naar mogelijkheden voor het beëindigen van ouderdom en ouderdomsgerelateerde aandoeningen. Hij gaf toen aan dat hij ook patenteerbare synthetische stoffen had gemaakt die honderden tot duizenden malen krachtiger waren dan resveraterol.
Later in 2008 werd het bedrijf van Sitris, het bedrijf van Sinclair, opgekocht door het grootste farmaceutische bedrijf ter wereld, Glaxo Smith Kline, voor het astronomische bedrag van US$720 miljoen. Zeer opvallend is wat er daarna gebeurde met het project dat nu verder ging onder de vlag van Glaxo Smith Kline.
Een zeer slechte tijd voor Sinclair brak aan, hij is hier ook open over op een latere TED Talk, want het ene na het andere bericht kwam in de krant dat de levensverlengende eigenschappen van resveratrol en soortgelijke stoffen helemaal niet helpen bij veroudering. Glaxo Smith Kline schijnt officieel een zeer verkeerde investering te hebben gemaakt in een project dat ouderdomsziekten voorkomt en uitstelt en het bedrijf kon uiteindelijk de proeven niet herhalen die voor de aankoop zo overtuigend leken.
Voor mij een vreemde gang van zaken, echter David Sinclair lijkt dusdanig overtuigd van zijn levensdoel dat hij onvermoeibaar verder zoekt naar ‘hét middel tegen veroudering’. En zeer recent, op 19 december 2013, publiceerde David Sinclair een belangrijk rapport in ‘Cell’-magazine met nieuwe ontdekkingen. Dit onderzoek was een gezamenlijk project van Harvard Medical School, the National Institute on Aging, en the University of New South Wales (Australie). [11.] [12.]
De Nederlandse website Visionair.nl is een van de weinige websites die in het Nederlands bijhoudt en beschrijft wat er voor ontwikkelingen zijn op het gebied van het vinden van oplossingen voor de aftakeling van ouderdom en ouderdomsziekten. [13] Bij deze een kort citaat over de meest recente bevindingen van David Sinclair, waarover we in komende tijd nog meer van gaan zien op presentaties en video’s:
“Een team onderzoekers is erin geslaagd om de celveroudering in oude muizen terug te draaien. Dit had tot gevolg dat de lichamen op verschillende manieren jonger werden. Deze ontdekking kan grote gevolgen hebben om ouderdomsziekten te begrijpen en te genezen. …”
Veroudering teruggedraaid in muizen
Visionair: Germen op 22 december 2013
Aubrey de Grey
Wat mij betreft doet Aubrey de Grey ontzettend belangrijk werk. Zelf hamert hij er tijdens zijn lezingen op dat hij het allerbelangrijkste werk doet van de hele wereld. Misschien is het een nogal absolute stelling, statistisch heeft hij wel gelijk dat gemiddeld genomen de meerderheid van de mensen minder productief en minder gelukkig zal worden door de algemene ouderdomsgerelateerde aftakeling en specifieke ouderdomsziekten en er uiteindelijk aan zal overlijden. Wie wil er nu niet nog 20, 30, 50 of nog meer gezonde en productieve jaren bij, waarin men kan genieten van alle opgedane wijsheden in het begin van het leven?
Aubrey de Grey is biomedisch gerontoloog en bioinformaticus en wijdt zijn leven aan het vinden van een middel om ‘de ziekte van veroudering’, zoals dat in deze kringen wordt genoemd, uit te kunnen schakelen. De Grey heeft hier een eigen terminologie voor ontwikkeld. Hoewel er zo’n 300 mogelijke verklaringen zijn voor veroudering, heeft hij dit vereenvoudigd tot de 7 hoofd mechanismen van veroudering. Wanneer deze 7 hoofdredenen van veroudering uitgeschakeld kunnen worden en wanneer we genoeg kunnen repareren, dan bereik je een stadium van ‘negeerbare aftakeling door veroudering’, in de woorden van De Grey: Negligible Senescence. Daar heeft de organisatie van Aubrey de Grey ook haar naam aan te danken: ‘Strategies for Engineered Negligible Senescence’, ofwel afgekort: ‘SENS’.
Spiritueel en psychisch instellen op biologische onsterfelijkheid
Losstaand van de wetenschappelijke benadering, bestaat er ook een spirituele benadering van het concept van biologische onsterfelijkheid. Hieronder staan delen uit het boek Rebirthing van Leonard Orr en Sondra Ray:
“Er is een alternatief voor de lichamelijke dood. Hoewel we allemaal sterk geprogrammeerd zijn om iets anders te geloven, is het mogelijk om eeuwig te blijven leven zonder ons fysieke lichaam te laten sterven. Lichamelijke onsterfelijkheid, eeuwigdurend voortbestaan, eeuwig leven in je levende lijf, is een reële mogelijkheid. Het idee dat de dood onvermijdelijk is heeft meer mensen gedood dan alle andere doodsoorzaken samen.
De gewoonte om de macht van de dood te bevestigen veroorzaakt niet alleen doodgaan, maar ook veel ziekten en toestanden van zwakte die tot de dood leiden. De lichamelijke dood is al heel lang populair. Veel mensen hebben besloten om de traditie in stand te houden en dood te gaan. Maar de noodzakelijkheid van de lichamelijke dood wordt nu serieus in twijfel getrokken
Er ontstaat een groeiende hoeveelheid literatuur (de onsterfelijkheidsliteratuur) die toegewijd is aan het teniet doen van de overheersing van de dood over de mens. Wetenschappers en filosofen vermoeden dat de dood eeuwenlang populair is geweest omdat niemand ooit de onontkoombaarheid in twijfel heeft getrokken. In het verleden hebben mensen het bestuderen van de dood altijd vermeden uit angst dat die hen dan zou overkomen.”
Hoewel dit volledig een niet wetenschappelijk karakter heeft, is ook dit zeker de moeite van het studeren waard. De kracht van de overtuiging toont zich immers zeer levendig en wetenschappelijk in onderzoeken naar het nog steeds onbegrepen placebo-effect!
Life Extension mogelijk maken en invulling geven..
Op een dag lopen er mensen rond die vergelijkbaar als de biologisch onsterfelijke dieren, niet lijden aan ouderdom, maar wel de waarde en de kwetsbaarheid van het leven waarderen. Ik deel graag deze informatie, zeker vanwege het huidige paradigma dat achterloopt op de feiten. Minder vatbaarheid voor ziekten en langer meer vitaliteit; wellicht niet bovenaan de agenda van de farmaceutische industrie, maar voor velen zeker een wenselijke ontwikkeling. Gezonder ouder kunnen worden en profiteren van de lessen en de ervaringen in onze jongere jaren!
Mocht je meer willen weten over life extension dan is senescence.info de meest uitgebreide Engelstalige bron. Hier worden ook mogelijkheden geboden voor studenten en professionals om in dit gewaagde werkveld verder onderzoek te verrichten. Zie ook de link pagina voor een overzicht van andere organisaties. Hoewel er enkele platforms op het gebied van life extension internationaal actief zijn, loopt dit in Nederland nog wat achter.
Mocht je net als ik van mening zijn dat veroudering en ouderdomsziekten niet perse meer hoeven voor te komen zoals onze voorouders dit wel hebben meegemaakt, dan kun je mee denken, mee onderzoeken en mee praten zodat het oude paradigma over veroudering ververst wordt door nieuwe kennis over het menselijk lichaam.
Mocht je suggesties of initiatieven hebben om life extension onder de aandacht te brengen, dan verneem ik dat graag! Ik hoop dat het onderwerp ook steeds meer in de mainstream bekend wordt, alleen dan zal er een bredere ethische discussie en dus een maatschappelijk debat kunnen ontstaan over de toekomstige life extension ontwikkelingen die binnenkort werkelijkheid worden.
Met vriendelijke groet,
Berend
© Berend Watchus / 2014 jan
(berendwatchus@hotmail.com)
Originally published at: http://www.longevity...d-stel-je-voor/
Bronnen/referenties:
[1.] www.senescence.info/aging_animals
[2.] www.cracked.com/unassuming-animals-that-are-secretly-immortal (humor infotainment)
[3.] phys.org/news/2013-11-clam-years
[4.] en.wikipedia.org/wiki/Hexactinellid
[5.] nl.wikipedia.org/wiki/Hexactinellida
[6.] www.newscientist.nl/nieuws/veroudering-veel-diverser-dan-gedacht/
[7.] www.nature.com
[8.] www.bol.com/nl/p/het-levenselixer/
[9.] newswatch.nationalgeographic.com/2013/07/16/decapitated-worms-regrow-heads-keep-old-memories/
[10.] jeb.biologists.org/content/early/2013/06/27/jeb.087809.abstract (Journal of Experimental Biology)
[11.] harvard.edu/news/genetics/new-reversible-cause-aging-12-19-13
[12.] www.cell.com/
[13.] http://www.visionair...edraaid-muizen/
